Zółtaczka u noworodka: (prawie) wszystko w temacie

Żółtaczka u noworodków to dość częste zjawisko, które niepokoi wielu młodych rodziców. Na szczęście w większości przypadków jest to stan zupełnie niegroźny i przemijający. Ale czym dokładnie jest żółtaczka, jakie są jej przyczyny i jak długo trwa? Postaramy się rozwiać Twoje wątpliwości.

Czym jest żółtaczka u noworodka?

Żółtaczka to zabarwienie skóry i oczu na żółto. Wynika ona ze zwiększonego poziomu bilirubiny we krwi – substancji powstającej podczas rozpadu czerwonych krwinek. U noworodków wątroba, która odpowiada za usuwanie bilirubiny z organizmu, nie jest jeszcze w pełni dojrzała.

Czy żółtaczka występuje zawsze?

Nie, nie każdy noworodek ma żółtaczkę. Fizjologiczna żółtaczka (czyli normalna, występująca u zdrowych dzieci) pojawia się u około 70% donoszonych niemowląt i u 80% wcześniaków. Zazwyczaj pojawia się w 2-3 dobie życia i ustępuje samoistnie po około 5-7 dniach.

Przyczyny żółtaczki

Główne przyczyny fizjologicznej żółtaczki to:

• Duża ilość czerwonych krwinek: U noworodków jest ich znacznie więcej niż u dorosłych, a po urodzeniu następuje ich rozpad.
• Niedojrzałość wątroby: Wątroba noworodka nie jest jeszcze w pełni sprawna i wolniej usuwa bilirubinę.
• Spowolnione opróżnianie jelit: Bilirubina jest wydalana z organizmu wraz z kałem. Jeśli jelita pracują wolniej, poziom bilirubiny we krwi może wzrosnąć.

Czy żółtaczka jest groźna?

W większości przypadków fizjologiczna żółtaczka nie jest groźna i nie wymaga leczenia. Jednak w niektórych sytuacjach może przekształcić się w żółtaczkę patologiczną, która wymaga już interwencji lekarskiej. Dlatego tak ważne jest regularne kontrolowanie poziomu bilirubiny u noworodka.

Jak długo trwa żółtaczka?

Czas trwania żółtaczki jest indywidualny i zależy od wielu czynników. Zazwyczaj fizjologiczna żółtaczka ustępuje samoistnie po około 5-7 dniach. U noworodków karmionych piersią może utrzymywać się nawet do 3 miesięcy.

Czy karmienie piersią ma wpływ na żółtaczkę?

Tak, karmienie piersią może mieć wpływ na przebieg żółtaczki. Mleko matki zawiera substancje, które mogą spowalniać usuwanie bilirubiny z organizmu dziecka. Dlatego u niemowląt karmionych piersią żółtaczka może utrzymywać się dłużej. Jednak nie jest to powód, aby rezygnować z karmienia piersią.

Jak przyspieszyć leczenie żółtaczki?

W większości przypadków fizjologiczna żółtaczka nie wymaga leczenia. Jednak w niektórych sytuacjach lekarz może zalecić:

• Częstsze karmienie: Częste przystawianie dziecka do piersi przyspiesza opróżnianie jelit i usuwanie bilirubiny.
• Fototerapia: To bezpieczne i skuteczne leczenie, polegające na naświetlaniu dziecka specjalnym światłem.
• Zastępcze karmienie: W niektórych przypadkach lekarz może zalecić chwilowe przerwanie karmienia piersią i podawanie mleka modyfikowanego.

Sposoby badania stężenia bilirubiny

Istnieje kilka metod badania stężenia bilirubiny u noworodków:

• Badanie krwi: To najbardziej precyzyjny sposób na określenie poziomu bilirubiny. Polega na pobraniu niewielkiej ilości krwi z piętki dziecka i wykonaniu badania laboratoryjnego.
• Badanie przezskórne (bilirubinometria): To bezbolesna metoda, która polega na przyłożeniu specjalnego urządzenia do skóry dziecka. Urządzenie mierzy ilość światła pochłoniętego przez skórę, co pozwala na oszacowanie stężenia bilirubiny.
• Ocena kliniczna: Lekarz ocenia nasilenie żółtaczki poprzez obserwację skóry i oczu dziecka. Porównuje zabarwienie skóry dziecka z odpowiednią skalą, co pozwala na orientacyjne określenie poziomu bilirubiny.

Kiedy wykonuje się badania?

• Rutynowo: W większości szpitali noworodki są rutynowo badane pod kątem żółtaczki w pierwszych dniach życia.
• W razie podejrzenia żółtaczki: Jeśli u dziecka pojawi się żółtaczka, lekarz może zlecić dodatkowe badania, aby ocenić jej nasilenie i przebieg.
• W przypadku wcześniaków: Wcześniaki są bardziej narażone na żółtaczkę, dlatego są badane częściej.

Dlaczego ważne jest badanie stężenia bilirubiny?

• Ocena ryzyka: Na podstawie wyników badań lekarz może ocenić, czy żółtaczka jest fizjologiczna, czy wymaga dalszej diagnostyki i leczenia.
• Monitorowanie przebiegu żółtaczki: Regularne badania pozwalają na śledzenie zmian poziomu bilirubiny i ocenę skuteczności leczenia.
• Wczesne wykrycie powikłań: Wysoki poziom bilirubiny może prowadzić do poważnych powikłań, dlatego ważne jest wczesne wykrycie i leczenie żółtaczki.

Pamiętaj, że żółtaczka to stan, który wymaga obserwacji przez lekarza. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości dotyczące zdrowia swojego dziecka, koniecznie skonsultuj się z pediatrą.

Ważne: Ten artykuł ma charakter informacyjny i nie zastępuje wizyty u lekarza.